Spullen verkopen via een veilingproces levert volgens economen betere prijzen op. Maar kopers die actief zijn op online fora voor tweedehandsspullen op Marktplaats of Ebay gaan toch liever voor de vaste prijs.

Toen de Amerikaanse online marktplaats voor tweedehands spullen Ebay in 1995 van start ging, kon je alleen via veilingen meebieden. De razendsnelle groei van het moederbedrijf van het Nederlandse Markplaats bracht miljoenen kopers en verkopers bij elkaar via online veilingen.

Inmiddels bestaat Ebay twintig jaar. De populariteit van de veiling is in die periode fors gedaald. In het eerste kwartaal van dit jaar werd nog maar 20 procent van de spullen op Ebay via een veilingproces verkocht.

Online shoppen: veiling of vaste prijs

Sinds het jaar 2000 zijn er hybride systemen geïntroduceerd op Ebay, waarbij de verkoper naast de veiling een zogenoemde ‘koop nu’-prijs kan hanteren die wat hoger ligt dan de verwachte opbrengst bij de veiling. En sinds 2002 mogen verkopers op Ebay ook een specifieke, vaste prijs vragen.

Belangrijk is uiteraard de komst van professionele partijen op fora als Ebay en Marktplaats, zo signaleert weekblad The Economist. Veilingen lijken vooral geschikt voor ‘unieke’ tweedehandsspullen, waarvan de marktwaarde niet op voorhand duidelijk is. Dat geldt minder voor massaproducten zoals cd’s en elektronica.

Maar onderzoek uit 2013 laat zien dat dit niet alles verklaart. Tussen 2005 en 2009 is het aandeel van veilingtransacties op Ebay met 33 procent gedaald. Uit Amerikaans onderzoek blijkt uit 2013 dat iets meer dan 5 procentpunt hiervan verklaard kan worden door het grotere aanbod van massaproducten en de toetreding van professionele partijen. Daarmee blijft een groot deel van de afnemende populariteit van veilingen onverklaard.

De geen gezeik-factor

Recenter economisch onderzoek werpt meer licht op deze kwestie, aldus The Economist. Hierbij is gekeken naar de rol van zogenoemde 'snipers': actieve kopers op veilingen die vaak in de laatste minuten of zelfs seconden een 'knock-out' bod doen waarmee andere gegadigden het nakijken hebben.

Wat blijkt? Veel kopers vinden deze 'scherpschutters' enorm irritant, zo ontdekten de onderzoekers. Nieuwkomers op veilingfora die op het laatste moment werden overboden, zijn sterker geneigd om niet meer terug te komen. De les is hier dat veilingen weliswaar de beste prijzen opleveren, maar ook specifieke tijd en aandacht vragen tijdens het proces. Juist die vereiste inspanning maakt veilingen minder populair.

Uit het nieuwe onderzoek blijkt dat vergelijkbare spullen op Ebay tegen vaste prijzen in 2009 gemiddeld 8 procent duurder waren dan als ze via een veiling werden verkocht, een verdubbeling vergeleken met 2003. Voor het gemak van een vaste prijs zijn kopers bereid steeds meer te betalen.

De opkomst van sociale media die om aandacht vragen, maakt het alleen maar lastiger voor consumenten om gericht energie te steken in het meedoen aan een online veiling, suggereren de onderzoekers. Aan de andere kant zou je ook kunnen redeneren: met de opkomst van smartphones die op het juiste moment 'alerts' geven wordt het juist weer makkelijker om 'real time' te checken hoe het met je veilingbod gaat.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl